Fonologie
Berbers
Klanksysteem
Het klanksysteem van het Berbers vertoont grote overeenkomsten met het Nederlandse klanksysteem. Ten aanzien van de consonanten is bijzonder dat veel consonanten een ‘gewone’ en een ‘gepharyngaliseerde’ vorm hebben: deze klanken worden meer in de keel geproduceerd. Ook valt de afwezigheid van de /p/ op. De vocalen worden gekenmerkt door veel allofonen (variaties van één klank). Ten opzichte van het Nederlands is de afwezigheid van diftongen (tweeklanken, zoals de 'ui' en de 'eu') van belang.
De volgende klanken zijn in het Berbers aanwezig (Campbell, 1995/2011).

  • Medeklinkers:
6 plosieven: /b/, /d/,/ɖ/, /t/, /k/ , /ɡ/
7 fricatieven: /f/, /s/, /z/, /ᶎ/,/ʃ/, /ʒ/, /ɣ/
2 nasalen: /m/, /n/
2 liquidae /l/, /r/
2 semi-vocalen: /j/, /w/
Daarnaast heeft het Berbers een aantal klanken uit het Arabisch, nl: /q/, /ħ/, /h/,/ʕ/

  • Klinkers:
3 voor-vocalen: /i/, /ɪ/, en /e/
3 midden-vocalen: /a/, /ə/ en /ε/
3 achter-vocalen: /o/, /u/ en /υ/.
Alle vocalen worden gekenmerkt door allofonen.

In onderstaande figuur zijn de in het Berbers voorkomende, en ten opzichte van het Nederlands afwezige klanken aangegeven.

Figuur 3: consonanten Berbers
Bron basisfiguur: http://www.ling.hf.ntnu.no/ipa/full/ipachart_cons_pulm_fbmp3.html

Figuur 4: vocalen Berbers
​
Bron basisfiguur: http://www.ling.hf.ntnu.no/ipa/full/ipachart_vowels_fbmp3.html

Geminatie
Fundamenteel in de fonologie van het Berbers is de mogelijkheid tot verlenging van consonanten en vocalen. Dit verlengd uitspreken van klanken heeft grammaticale en lexicale betekenis, zo wordt er nadruk mee aangegeven, met name in bijwoordelijke bepalingen (Bouarourou, 2007). Dit aspect van de morfologie heet geminatie: de verdubbeling van klanken (langer aanhouden van de klank).
Voorbeelden:
ðazðað = hij is dun
ðazðað attʕas = hij is erg dun
ðazðað attʕas attʕas = hij is heel erg dun (verdubbeld uitgesproken van het bijwoord)
ðazzðað = hij is erg dun (verdubbeling/verlenging van een consonant)
ðazðað attʕa:s = hij is heel erg dun (verdubbeling/verlenging van een vocaal)
ðaməzjan = hij is klein - ðaməzzjan = hij is heel klein
ðmizʕið = het is zoet - ðmi:zʕið = het is heel zoet

Daarnaast vormt het de onvoltooide tijd.
Voorbeeld:
ibna = hij heeft gebouwd - ibənna = hij bouwt
ingəz = hij sprong - inəggəz = hij springt

In lexicaal opzicht kunnen verlengde klanken het onderscheid tussen twee woordbetekenissen aangeven. Dit komt veel voor in het Berbers.
Voorbeeld:
neʃ = mij - nneʃ = van jou
maʃa = maar - maʃʃaa = eten
asam = jaloezie - assam = verlichting
(Bouarourou, 2007)

Woordstructuur
In woorden in het Berbers zijn klinkers niet verplicht.
Bijvoorbeeld: txdmt = hout sprokkelen

Tarifit
Tarifit komt qua fonologie grotendeels overeen met Berbers. De belangrijkste verschillen tussen Tarifit en andere Berber-varianten zijn:
- /l/ in andere Berber-varianten is een /ř/ in Tarifit (vb: ul (hart) → uř )
- /ll/ (verlengde /l/) in andere Berber-varianten is een /ǧǧ/ (/ddʒ/) in Tarifit (vb: yelli (mijn dochter) → yeǧǧi ).
-/tl/ in andere Berber-varianten is een /č/ (/tʃ/) in Tarifit (vb: weltma (mijn zus) → wečma).
- /r/ na vocaal en vòòr consonant wordt in Tarifit weggelaten (vb: taddaart (huis/thuis) → taddaat).
- /k/ wordt vaak een /ʃ/