Vragen en aanbevelingen voor ouders die hun kind meertalig opvoeden.
Het opvoeden van een kind in een tweetalig huis roept veel vragen op voor de ouders. Middels deze pagina proberen wij een antwoord te geven op uw vragen.
Vraag 1: Wanneer een stel in Nederland woont en hun pasgeboren kind naast het Nederlands (vaders moedertaal) ook direct een andere taal (moeders moedertaal) geeft – wat zou de beste taalstrategie zijn? Houden ze de andere taal juist liever buiten de deur, om het kind niet in verwarring te brengen? Of kiezen ze voor een compromis, en beginnen ze pas met de andere taal als het kind de Nederlandse taal behoorlijk onder de knie heeft?
Antwoord: Om ervoor te zorgen dat een kind de twee talen ook goed gescheiden kan houden, kunnen de ouders de één-persoon-één-taal strategie toepassen, waarbij de beide ouders consequent in hun eigen taal tegen het kind blijven praten. Zo gaat het kind een woord, een klank, een zinsbouw aan een bepaalde persoon associëren en zou de twee talen makkelijker uit elkaar kunnen houden. Wanneer de één-persoon-één-taal strategie niet mogelijk is, wordt er soms gekozen voor de één-situatie-één-taal strategie. Hierbij kunnen de talen worden gescheiden door de verschillende talen te koppelen aan bepaalde activiteiten, ruimtes of tijdstippen. Als ouders bijvoorbeeld zelf ook meertalig zijn, kunnen ze ervoor kiezen om thuis in de ene taal te praten, en buitenshuis in de andere taal. Of ze kunnen besluiten om alleen tijdens het voorlezen in de andere taal te praten. Op deze manieren kan het kind de talen gemakkelijker leren scheiden.
Vraag 2: Zullen de kinderen die in tweetalige omgeving opgroeien later beginnen te praten dan hun eentalige leeftijdgenoten? Zo ja, moeten de ouders zich erover zorgen maken?
Kinderen die in meertalige omgeving opgroeien, beginnen vaak later te praten, omdat het proces van het verweven van twee talen langer is dan het proces van het verweven van een taal. Hoe jonger het kind, hoe sneller de taalontwikkeling.Hoe hoger de blootstelling aan de taal is en hoe hoger de kwaliteit van de blootstelling aan de taal is, hoe sneller het proces zal zijn.
Kinderen die opgroeien in een tweetalige omgeving kunnen perioden van taaldisbalans hebben.In een bepaalde periode zal de moedertaal sterker zijn dan het Nederlands, en op een ander moment, integendeel. Dit is een veel voorkomend verschijnsel, dus er is niets om zorgen over te maken.
Vraag 3: Een kind dat in een tweetalige omgeving groeit, vermengt twee talen. Moet hij gecorrigeerd worden als hij zo spreekt?
Meertalige kinderen mengen soms elementen uit twee of meerdere talen in een uiting of conversatie. Dit is een normaal verschijnsel. Het kind weet bijna altijd wie in de familie welke taal spreekt. Daarnaast is hij meestal in staat om situaties te herkennen waarin hij de twee talen mengt. De kinderen hebben het vermogen om een duidelijk onderscheid te maken tussen de ene taal en de andere.
De ouders kunnen proberen met de taal-mengsel op de speelse manier omgaan, bijvoorbeeld, een woordenspel bedenken of grappige liedjes samen met een kind zingen waarin de woorden uit beide talen voorkomen. De ouders moeten echter nooit een kind uitlachen als hij de talen mengt. Het is wel aangeraden om samen met hemte lachen en zo zijn aandacht te richten op de complexe taalkundige situatie. Een positieve benadering en de constructieve taalanalyse zullen het kind helpen om code-mixing te verminderen.
Vraag 4: Wat gebeurt er met een kind dat tot de leeftijd van 4-5 in een omgeving die geen Nederlands spreekt opgroeit en daarna aan een Nederlandssprekende omgeving wordt blootgesteld? Hoe kan dit kind geholpen worden?
Op elke leeftijd is het moeilijk om een tweede taal te leren, vooral als je blootgesteld wordt aan de nieuwe omgeving (een kleuterklas, een schoolklas). Het kind is gewend om zijn moedertaal te spreken, zich makkelijk verstaanbaar te maken en zichzelf goed te kunnen uiten in de omgeving waarin hij opgroeide. Als er een tweetalige kleuterschool in de buurt is met (tenminste) tweetalige kleuterleidsters, kan dit een goede voorbereiding zijn voor het eerste leerjaar in de Nederlandse school.
Er is geen manier om het kind te “beschermen” tegen de nieuwe taal op school. Toch wel kunnen de ouders goed op zijn successen en zijn moeilijkheden letten bij het leren van de nieuwe taal. Ze kunnen hem de woorden uitleggen die hij niet begrijpt, samen met hem taken en opdrachten uitvoeren, meer over de nieuwe taal en de cultuur vertellen. Het is nuttig om televisie te gebruiken als een educatief hulpmiddel. Het belangrijkste is geduldig en ondersteunend met het kind te zijn.
Vraag 5: Mijn kind sprak alleen Turks (of Arabisch, Spaans, etc.) tot hij naar school ging, maar sindsdien weigert hij mij te antwoorden wanneer ik hem in die taal toespreek. Hoe moet ik handelen? Moet ik hem dwingen om mijn taal te spreken?
Het belangrijkste is om te beslissen wat het gewenste doel is. Willen de ouders dat het kind zowel het Nederlands als de moedertaal spreekt? Dan moeten ze zich aanpassen aan kind z’n tempo en mogelijkheden. De ouders kunnen niet precies weten wat er aan de hand is: het kind kan moeilijkheden hebben bij het leren van het Nederlands, het kan voor hem moeilijk zijn om van de ene taal naar de andere te gaan. Misschien is hij verlegen de moedertaal te spreken. De ouders moeten proberen erachter te komen wat de reden voor de verandering in zijn gedrag zijn en beslissen wat moet gedaan worden om de situatie te verbeteren. Dring nooit aan! Geef het kind de kans om te spreken in elke taal die hij kiest uit alle talen die hij kent.
De ouders kunnen besluiten om hun moedertaal thuis te houden, en toch het kind laten reageren in de taal die op dat moment voor hem het best past. Zo zal hij voelen dat tweetaligheid een voordeel is en geen last.
Vraag 6: De ouders spreken thuis in hun moedertaal, terwijl de kinderen met elkaar alleen Nederlands spreken. Moeten de ouders ingrijpen in de bestaande situatie en deze proberen te veranderen?
Het is niet aan te raden om in te grijpen in het gesprek tussen de kinderen, zeker niet zolang ze zich niet tot de ouders wenden en erom vragen. Als ze Nederlands spreken in de buurt van iemand die het Nederlands helemaal niet begrijpt, kunnen ze worden gevraagd om hun woorden in eigen taal te herhalen of herformuleren. Zelfs als iedereen het Nederlands begrijpt, kunnen de kinderen gevraagd worden om de moedertaal te spreken. Ze moeten hiermee geholpen worden.
De ouders kunnen ook uitleggen dat het voor hun gemakkelijker is om met de kinderen in de moedertaal te communiceren om ze goed te kunnen begrijpen en op hun vragen te kunnen reageren.
Vraag 7: Hoe kunnen de ouders een kind helpen dat niet in de moedertaal wil spreken zonder hem daartoe te dwingen?
Er zijn veel manieren om een kind aan te moedigen om de moedertaal te spreken. Het is mogelijk om hem een persoonlijk voorbeeld te geven - als de ouder graag de moedertaal spreekt, zal dit een positief effect hebben op het kind. De ouders kunnen veel plezier met hun kinderen in de moedertaal hebben, leuke grappen en verhalen vertellen, samen lachen, emoties en gevoelens in de moedertaal beschrijven. Ze kunnen proberen hun kinderen zoveel mogelijk aan de situaties bloot te stellen waarin in de moedertaal wordt gesproken. Boeken (voor)lezen, tekenfilmpjes kijken, liedjes zingen, samen naar het theater gaan dat in de moedertaal presenteert etc.
Vraag 1: Wanneer een stel in Nederland woont en hun pasgeboren kind naast het Nederlands (vaders moedertaal) ook direct een andere taal (moeders moedertaal) geeft – wat zou de beste taalstrategie zijn? Houden ze de andere taal juist liever buiten de deur, om het kind niet in verwarring te brengen? Of kiezen ze voor een compromis, en beginnen ze pas met de andere taal als het kind de Nederlandse taal behoorlijk onder de knie heeft?
Antwoord: Om ervoor te zorgen dat een kind de twee talen ook goed gescheiden kan houden, kunnen de ouders de één-persoon-één-taal strategie toepassen, waarbij de beide ouders consequent in hun eigen taal tegen het kind blijven praten. Zo gaat het kind een woord, een klank, een zinsbouw aan een bepaalde persoon associëren en zou de twee talen makkelijker uit elkaar kunnen houden. Wanneer de één-persoon-één-taal strategie niet mogelijk is, wordt er soms gekozen voor de één-situatie-één-taal strategie. Hierbij kunnen de talen worden gescheiden door de verschillende talen te koppelen aan bepaalde activiteiten, ruimtes of tijdstippen. Als ouders bijvoorbeeld zelf ook meertalig zijn, kunnen ze ervoor kiezen om thuis in de ene taal te praten, en buitenshuis in de andere taal. Of ze kunnen besluiten om alleen tijdens het voorlezen in de andere taal te praten. Op deze manieren kan het kind de talen gemakkelijker leren scheiden.
Vraag 2: Zullen de kinderen die in tweetalige omgeving opgroeien later beginnen te praten dan hun eentalige leeftijdgenoten? Zo ja, moeten de ouders zich erover zorgen maken?
Kinderen die in meertalige omgeving opgroeien, beginnen vaak later te praten, omdat het proces van het verweven van twee talen langer is dan het proces van het verweven van een taal. Hoe jonger het kind, hoe sneller de taalontwikkeling.Hoe hoger de blootstelling aan de taal is en hoe hoger de kwaliteit van de blootstelling aan de taal is, hoe sneller het proces zal zijn.
Kinderen die opgroeien in een tweetalige omgeving kunnen perioden van taaldisbalans hebben.In een bepaalde periode zal de moedertaal sterker zijn dan het Nederlands, en op een ander moment, integendeel. Dit is een veel voorkomend verschijnsel, dus er is niets om zorgen over te maken.
Vraag 3: Een kind dat in een tweetalige omgeving groeit, vermengt twee talen. Moet hij gecorrigeerd worden als hij zo spreekt?
Meertalige kinderen mengen soms elementen uit twee of meerdere talen in een uiting of conversatie. Dit is een normaal verschijnsel. Het kind weet bijna altijd wie in de familie welke taal spreekt. Daarnaast is hij meestal in staat om situaties te herkennen waarin hij de twee talen mengt. De kinderen hebben het vermogen om een duidelijk onderscheid te maken tussen de ene taal en de andere.
De ouders kunnen proberen met de taal-mengsel op de speelse manier omgaan, bijvoorbeeld, een woordenspel bedenken of grappige liedjes samen met een kind zingen waarin de woorden uit beide talen voorkomen. De ouders moeten echter nooit een kind uitlachen als hij de talen mengt. Het is wel aangeraden om samen met hemte lachen en zo zijn aandacht te richten op de complexe taalkundige situatie. Een positieve benadering en de constructieve taalanalyse zullen het kind helpen om code-mixing te verminderen.
Vraag 4: Wat gebeurt er met een kind dat tot de leeftijd van 4-5 in een omgeving die geen Nederlands spreekt opgroeit en daarna aan een Nederlandssprekende omgeving wordt blootgesteld? Hoe kan dit kind geholpen worden?
Op elke leeftijd is het moeilijk om een tweede taal te leren, vooral als je blootgesteld wordt aan de nieuwe omgeving (een kleuterklas, een schoolklas). Het kind is gewend om zijn moedertaal te spreken, zich makkelijk verstaanbaar te maken en zichzelf goed te kunnen uiten in de omgeving waarin hij opgroeide. Als er een tweetalige kleuterschool in de buurt is met (tenminste) tweetalige kleuterleidsters, kan dit een goede voorbereiding zijn voor het eerste leerjaar in de Nederlandse school.
Er is geen manier om het kind te “beschermen” tegen de nieuwe taal op school. Toch wel kunnen de ouders goed op zijn successen en zijn moeilijkheden letten bij het leren van de nieuwe taal. Ze kunnen hem de woorden uitleggen die hij niet begrijpt, samen met hem taken en opdrachten uitvoeren, meer over de nieuwe taal en de cultuur vertellen. Het is nuttig om televisie te gebruiken als een educatief hulpmiddel. Het belangrijkste is geduldig en ondersteunend met het kind te zijn.
Vraag 5: Mijn kind sprak alleen Turks (of Arabisch, Spaans, etc.) tot hij naar school ging, maar sindsdien weigert hij mij te antwoorden wanneer ik hem in die taal toespreek. Hoe moet ik handelen? Moet ik hem dwingen om mijn taal te spreken?
Het belangrijkste is om te beslissen wat het gewenste doel is. Willen de ouders dat het kind zowel het Nederlands als de moedertaal spreekt? Dan moeten ze zich aanpassen aan kind z’n tempo en mogelijkheden. De ouders kunnen niet precies weten wat er aan de hand is: het kind kan moeilijkheden hebben bij het leren van het Nederlands, het kan voor hem moeilijk zijn om van de ene taal naar de andere te gaan. Misschien is hij verlegen de moedertaal te spreken. De ouders moeten proberen erachter te komen wat de reden voor de verandering in zijn gedrag zijn en beslissen wat moet gedaan worden om de situatie te verbeteren. Dring nooit aan! Geef het kind de kans om te spreken in elke taal die hij kiest uit alle talen die hij kent.
De ouders kunnen besluiten om hun moedertaal thuis te houden, en toch het kind laten reageren in de taal die op dat moment voor hem het best past. Zo zal hij voelen dat tweetaligheid een voordeel is en geen last.
Vraag 6: De ouders spreken thuis in hun moedertaal, terwijl de kinderen met elkaar alleen Nederlands spreken. Moeten de ouders ingrijpen in de bestaande situatie en deze proberen te veranderen?
Het is niet aan te raden om in te grijpen in het gesprek tussen de kinderen, zeker niet zolang ze zich niet tot de ouders wenden en erom vragen. Als ze Nederlands spreken in de buurt van iemand die het Nederlands helemaal niet begrijpt, kunnen ze worden gevraagd om hun woorden in eigen taal te herhalen of herformuleren. Zelfs als iedereen het Nederlands begrijpt, kunnen de kinderen gevraagd worden om de moedertaal te spreken. Ze moeten hiermee geholpen worden.
De ouders kunnen ook uitleggen dat het voor hun gemakkelijker is om met de kinderen in de moedertaal te communiceren om ze goed te kunnen begrijpen en op hun vragen te kunnen reageren.
Vraag 7: Hoe kunnen de ouders een kind helpen dat niet in de moedertaal wil spreken zonder hem daartoe te dwingen?
Er zijn veel manieren om een kind aan te moedigen om de moedertaal te spreken. Het is mogelijk om hem een persoonlijk voorbeeld te geven - als de ouder graag de moedertaal spreekt, zal dit een positief effect hebben op het kind. De ouders kunnen veel plezier met hun kinderen in de moedertaal hebben, leuke grappen en verhalen vertellen, samen lachen, emoties en gevoelens in de moedertaal beschrijven. Ze kunnen proberen hun kinderen zoveel mogelijk aan de situaties bloot te stellen waarin in de moedertaal wordt gesproken. Boeken (voor)lezen, tekenfilmpjes kijken, liedjes zingen, samen naar het theater gaan dat in de moedertaal presenteert etc.
