Roemeens in het kort
Taalfamilie
Het Roemeens (in de eigen taal limba română of româna genoemd) is een Oost-Romaanse taal en daarmee verwant met andere Romaanse talen als het Frans, Italiaans en Spaans. Het Roemeens stamt af van het Latijn, waarbij zowel kenmerken van het klassiek Latijn als van het vulgair Latijn naar voren komen. Ondanks het feit dat het Roemeens onder de Romaanse familie valt, bestaan er wel verschillen met de andere talen die tot deze familie behoren (Trandabăţ et al., 2012). Geschiedenis Door de eeuwen heen hebben veel veranderingen plaatsgevonden in het Roemeens die vooral invloed hebben gehad op de domeinen fonologie en morfosyntaxis. De morfologie is het minst veranderd (Trandabăţ et al., 2012). Onder invloed van economische, politieke en sociale veranderingen zijn langzaam maar zeker allerlei woorden aan het Roemeense vocabulaire toegevoegd vanuit onder andere het Hongaars, Turks, Duits, Bulgaars en Russisch. Roemeens wereldwijd Het Roemeens wordt over de hele wereld door ongeveer 29 miljoen mensen gesproken en kent 25 miljoen moedertaalsprekers. De meeste sprekers van het Roemeens (21,5 miljoen) wonen in Roemenië, maar de taal is ook een officiële taal in Moldavië, waar het Moldavisch wordt genoemd (3,5 miljoen sprekers). Daarnaast is het ook de officiële taal van de provincie Vojvodina in Servië en van de bewoners van het schiereiland Athos in Griekenland. De overige vier miljoen sprekers van het Roemeens bevinden zich dan ook in deze landen, maar onder andere door Roemeense immigranten wordt de taal ook wereldwijd gesproken. Zo wordt het gesproken in buurlanden van Roemenië (zoals Albanië, Bulgarije, Macedonië, Hongarije, Oekraïne en Kroatië), maar ook in andere Europese landen en daarnaast ook buiten Europa, zoals Latijns-Amerika, Canada, Israël, Canada en de Verenigde Staten (Trandabăţ et al., 2012). Dialecten Binnen de Roemeense taal bestaan vier dialecten, die allemaal worden gesproken door minderheden. Het dialect Aroemeens wordt van deze vier dialecten verreweg het meest gesproken. De 600.000 mensen die het spreken leven in Albanië, Bulgarije, Griekenland en Macedonië. In Griekenland en Macedonië komt ook nog een ander dialect voor: ongeveer 5.000 mensen in deze landen spreken het dialect Megleno-Roemeens. Daarnaast bestaat het Istro-Roemeens, dat in Kroatië door ongeveer 15.000 mensen wordt gesproken. Het vierde dialect is het Daco-Roemeens. Er is geen informatie gevonden waar dit dialect het meest wordt gesproken (Trandabăţ et al., 2012). Schriftsysteem en spreektaal Het Roemeens kent een Latijns alfabet bestaande uit 31 letters, namelijk: Aa Ăă Ââ Bb Cc Dd Ee Ff Gg Hh Ii Îî Jj Kk Ll Mm Nn Oo Pp Qq Rr Ss Șș Tt Țț Uu Vv Ww Xx Yy Zz Zoals te zien is, komen in het Roemeense alfabet vijf letters voor waarbij gebruik wordt gemaakt van diakritische tekens, namelijk Ăă Ââ Îî Șș en Țț. In niet-officiële geschreven teksten worden deze tekens meestal weggelaten. Ze zijn echter wel van belang voor de uitspraak van een woord. In het volgende hoofdstuk (onder het kopje 'fonologie') wordt dieper ingegaan op de klanken die binnen de Roemeense taal bestaan. |