Macedonisch in het kort
Afbeelding 1 (TonStegers): ligging van Macedonië.
De Balkanregio is altijd een meertalig gebied geweest. Het Modern Macedonisch (hierna Macedonisch) is een Slavisch dialect, een Zuid-Slavische taal uit de Indo-Europese taalfamilie. Samen met het Bulgaars vervult het Macedonisch de Oost Zuid-Slavische sub-groep. Het West Zuid-Slavisch is Sloveens en het voormalige Servo-Kroatisch (Servisch), (Friedman, 2001). Het Oud Macedonisch werd al in de vijfde en vierde eeuw voor Christus gesproken in delen van Macedonië. Het huidige Macedonisch vindt haar oorsprong in de achttiende eeuw op het moment dat het Zuid-Slavische nationalisme ontstaat. Het eerst gepubliceerde ‘statement’ dat Macedonisch als een aparte taal ziet, apart van Servisch of Bulgaars, is geschreven door Pulevski in 1875. Maar pas op 2 augustus 1944 werd Macedonisch als officiële taal van de republiek van Macedonië aangenomen. Pas in 1999 erkent ook de Bulgaarse regering het Macedonisch als een officiële standaardtaal van de Republiek van Macedonië. Daarvóór werd het alleen als dialect van het Bulgaars gezien. Alhoewel het Bulgaars net zo verschilt van het Macedonisch als het Nederlands van het Duits verschilt. Toch wordt het tot op de dag van vandaag nog vaak als dialect van het Bulgaars uitgelegd, zo ook op de Nederlandse Wikipediapagina over het Macedonisch (2014). Het Macedonisch wordt ook in delen van oost Albanië en zuidwest Kosovo gesproken waar het gebruikt wordt als instructietaal van het basisonderwijs. Macedonië heeft ongeveer twee miljoen inwoners (landenweb.net, 2014). Naast Macedoniërs woont er ook een groot aantal Albanezen in Macedonië en een kleinere groep Turken. Niet voor iedereen is Macedonisch dus de moedertaal, maar wel voor de meesten. In Bulgarije en Griekenland wonen daarentegen veel mensen met Macedonisch als moedertaal. Dit heeft ook te maken met de veranderingen van landsgrenzen. Tot 1912 was Macedonië volledig een onderdeel van het Ottomaanse Rijk. In die tijd zijn er veel Turkse, Arabische en Persische invloeden geweest op de taal. Toen brak in 1912 de Balkanoorlog uit en veranderde het in Republiek Macedonië. Als er gesproken wordt over ‘Aegeisch Macedonië’ is dat het Macedonië dat na de 2de balkanoorlog (1913) bij Griekenland hoort, als er gesproken wordt over ‘Pirin Macedonië’ is wat na de 2de balkanoorlog bij Bulgarije hoort. ‘Vardar Macedonië’ is wat nu de Republiek van Macedonië is. Afbeelding 2 (europa-nu): de nationale vlag van Macedonië.
Cyrilisch schrift:
Hieronder het Macedonisch Cyrrillisch alfabet. Iedere klank is weergegeven in de hoofdletter en de kleine letter. Als vertaling staat onder iedere klank het IPA symbool en daaronder de vertaling naar het Latijns schrift, ook weergegeven in hoofdletters en kleine letters. |