Khmer in het kort
Het Khmer, ook wel Cambodjaans, is de officiële taal van Cambodja. Het is de taal van het Khmervolk, de dominante etnische bevolkingsgroep in Cambodja, en wordt als minderheidstaal ook gesproken in onder andere Vietnam en Thailand. In totaal zijn er zo’n 14 miljoen sprekers van het Khmer. De taal behoort tot de Mon-Khmer talen, die weer behoren tot de Austro-Aziatische talen. Na het Vietnamees is het de meest gesproken taal binnen deze taalfamilie. In tegenstelling tot het Vietnamees is het Khmer geen toontaal.
Dialecten Het Khmer heeft een aantal dialecten die grotendeels onderling verstaanbaar zijn. De onderlinge verstaanbaarheid wordt minder naarmate de geografische afstand tussen de dialecten groter wordt. Dit vanwege een zogenoemd dialect continuüm, wat betekent dat dialecten weinig verschillen van naburig gesproken dialecten en meer van verder weg gesproken dialecten. Het Standaard Khmer in Cambodja, de taal die voor o.a. educatie en media wordt gebruikt, is voor alle dialecten verstaanbaar, maar dit geldt niet voor alle dialecten onderling. Ruwweg is er een opdeling te maken in Noord-Khmer (gesproken in en nabij Thailand), West-Khmer (gesproken in het Cardamom gebergte), Phnom Penh Khmer (gesproken in en nabij de hoofdstad Phnom Penh) en Zuid Khmer of Khmer Krom (gesproken in Vietnam). Bij de specifieke informatie over het Khmer zal meer informatie worden gegeven over de verschillen van het Standaard Khmer met deze dialecten. Schriftsysteem In tegenstelling tot het Nederlands wordt het Khmer niet geschreven in het Latijnse schrift. Het Khmer heeft een eigen schriftsysteem; het Khmer schrift, dat is afgeleid van het Indiase Brahmi schrift. Het Khmer schrift is een zogenoemd Abugida schrift, wat wil zeggen dat de basistekens consonanten zijn en dat de vocalen pas later worden toegevoegd. De vocalen kunnen in het Khmer schrift in de vorm van aparte letters worden toegevoegd, of in de vorm van diakritische tekens, die boven, onder of naast de consonant kunnen worden geschreven. Elke consonant heeft twee vormen, één met een ‘a’ en één met een ‘o’. Het is afhankelijk van de vorm van de consonant hoe de vocaal wordt uitgesproken. De tweede consonant in een cluster wordt in een subscript vorm geschreven. Er wordt van links naar rechts geschreven en er worden slechts spaties geplaatst tussen zinnen, niet tussen woorden. In Afbeelding 1 is een voorbeeld te zien van het Khmer schrift. Afbeelding 1. Het Khmer schrift
|